Οι εγκεφαλικές μεταστάσεις αναπτύσσονται περίπου στο 40-50% των ασθενών με καρκίνο και στην πλειοψηφία τους είναι συμπτωματικές. Η βελτιωμένη συστηματική θεραπεία (χημειοθεραπεία) έχει οδηγήσει σε αύξηση της συνολικής επιβίωσης των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο και στην αύξηση της εμφάνισης εγκεφαλικής νόσου ως την μοναδική περιοχή υποτροπής. Έτσι η αποτελεσματικότητα άλλα και η τοξικότητα της θεραπείας των εγκεφαλικών μεταστάσεων καθίσταται πιο σημαντική στις μέρες μας.
Η αντιμετώπιση των εγκεφαλικών μεταστάσεων αποτελεί έναν από τους περισσότερο αμφιλεγόμενους τομείς στην ογκολογία.
Η θεραπευτική επιλογή εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο της νόσου, το μέγεθος της βλάβης, τον αριθμό των βλαβών και την θέση τους, την παρουσία συμπτωμάτων, την εξωκρανια νόσο, την ηλικία, την κατάσταση ικανότητας του ασθενούς και τις προηγούμενες θεραπείες.
Με την βελτίωση των συστηματικών θεραπειών οι εγκεφαλικές εστίες μπορεί να αποτελούν την μοναδική περιοχή επαναλαμβανόμενων υποτροπών.
Έτσι απαιτείται σωστός συγχρονισμός των θεραπευτικών χειρισμών που περιλαμβάνουν το χειρουργείο, την ακτινοχειρουργική και την ολοκράνια ακτινοβολία.
Η θεραπεία των εγκεφαλικών μεταστάσεων
Υπάρχουν συγκεκριμένοι θεραπευτικοί αλγόριθμοι που εξατομικεύονται για τον κάθε ασθενή.
Σε γενικές γραμμές, σε ασθενείς με προσδόκιμο ζωής >6μηνων και με ελεγμένη την εξωκρανια νόσο, οι μονήρεις μεταστάσεις αντιμετωπίζονται είτε με χειρουργική επέμβαση είτε με στερεοτακτική ακτινοχειρουργική. Σε ασθενείς με 1-3 δευτεροπαθείς εγκεφαλικές εντοπίσεις επιλέγουμε την ακτινοχειρουργική.
Η χειρουργική επέμβαση αποτελει θεραπεία εκλογής κυρίως σε συμπτωματικές ευμεγέθεις εστίες για άμεση αποκατάσταση των νευρολογικών συμπτωμάτων ή και για την ιστολογική ταυτοποίηση της νόσου.
Στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν πολλαπλές εγκεφαλικές μεταστάσεις (>4) ή σε ασθενείς επιβαρημένους, αυτές αντιμετωπίζονται με ακτινοθεραπεία εφολοκλήρου του εγκεφάλου.
Πλέον, βάση κατευθυντήριων οδηγιών καθώς η ολοκράνια ακτινοθεραπεία προσδίδει αυξημένη νοσηρότητα και διαταραχές των νοητικών λειτουργιών αυτή φυλάσσεται ως τελευταία επιλογή και δίνεται έμφαση στην ακτινοχειρουργική αντιμετώπιση της εγκεφαλικής νόσου. Έτσι αποδεδειγμένα εξασφαλίζεται καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών.
Η λύση στις εγκεφαλικές μεταστάσεις
Σε μονήρεις ή και σε περισσότερες της μίας εγκεφαλικές μεταστάσεις ή/και που εντοπίζονται σε χειρουργικά δυσπρόσιτες περιοχές, το CyberKnife® αποτελεί μέθοδο πρώτης επιλογής αφού η χειρουργική αφαίρεση αυτών είναι δύσκολη έως αδύνατη.
Για τους ασθενείς που έχουν παρουσιάσει εγκεφαλικές μεταστάσεις το CyberKnife® είναι μία επιλογή εύκολη, ανώδυνη, αναίμακτη και ολοκληρώνεται συνήθως σε μία μόνο συνεδρία. Γι αυτό και έχει αποδειχθεί η προσφορότερη επιλογή για τον ασθενή και τον θεράποντα ιατρό του στις περιπτώσεις των εγκεφαλικών μεταστάσεων.
Η ακτινοχειρουργική μπορεί να εφαρμοστεί και μετεγχειρητικά για αποστείρωση της χειρουργικής κοίτης άλλα και μετά από ολοκράνια ακτινοβολία σε εμμένουσες εστίες σε ασθενείς που έχουν καλή κατάσταση ικανότητας.
Αποτελεί μια τεχνική ασφαλής και αποτελεσματική με ποσοστά τοπικού ελεγχου της νόσου >80% και εξαιρετικα χαμηλό προφίλ τοξικότητας. Το 1/3 των ασθενών με νόσο στο κεντρικό νευρικό σύστημα που αντιμετωπίζονται στο κέντρο μας φέρουν εγκεφαλικές μεταστάσεις.
