Καρκίνος παγκρέατος επιθετικός καρκίνος με χαμηλά ποσοστά επιβίωσης
Ο καρκίνος του παγκρέατος θεωρείται ένας από τους πιο επιθετικούς καρκίνους με σχετικά χαμηλά ποσοστά επιβίωσης.
Το πάγκρεας αποτελεί ένα κυρίαρχο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού, καθώς μπορεί και διασπά τις τροφές που καταναλώνει ο άνθρωπος για να είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν από τα κύτταρα του σώματος.
Το πάγκρεας συνδέεται μέσω ενός σωλήνα που αποκαλείται παγκρεατικός πόρος, με την αρχή του λεπτού εντέρου.
Τα στατιστικά του καρκίνου του παγκρέατος
Ο καρκίνος του παγκρέατος έχει σε σχέση με όλες τις άλλες μορφές καρκίνου, τα υψηλότερα ποσοστά θνητότητας. Είναι ενδεικτικό πως με βάση τις διεθνείς στατιστικές, μόνο το 7% των ασθενών εμφανίζουν επιβίωση για διάστημα πέντε ετών.
Σύμφωνα με τις καταγραφές περίπου το 30% των ασθενών χάνουν τη ζωή τους μέσα σε διάστημα 2 έως 6 μηνών από τη στιγμή της διάγνωσης.
Άλλωστε όπως οι περισσότερες μορφές καρκίνου, ο καρκίνος του παγκρέατος δεν παρουσιάζει στα πρώτα στάδια συμπτώματα.
Και το χειρότερο είναι πως εξαιτίας της έλλειψης συμπτωμάτων, συχνά η νόσος προχωρά τόσο πολύ που δεν είναι εφικτή ούτε καν μια χειρουργική επέμβαση.
Παρότι η χειρουργική επέμβαση θεωρείται ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης του καρκίνου του παγκρέατος, στο 80% των περιπτώσεων μπορεί να είναι τόσο αργά που οι γιατροί δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν νυστέρι.
Τα αίτια του καρκίνου του παγκρέατος
Όπως και στις περισσότερες μορφές καρκίνου έτσι και με τον καρκίνο του παγκρέατος οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει στα ακριβή αίτια που προκαλούν τη νόσο. Ωστόσο υπάρχουν πολλοί παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί.
Τα κληρονομικά αίτια φαίνεται πως είναι ένας παράγοντας που αυξάνει την πιθανότητα να αναπτύξει κανείς καρκίνο του παγκρέατος. Και αυτό επειδή με βάση τις έρευνες οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος, έχει βρεθεί πως φέρουν μεταλλάξεις βασικών γονιδίων.
Όσοι άλλωστε έχουν στην οικογένεια ασθενή με καρκίνο του παγκρέατος έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο.
Παράλληλα όπως και σε άλλες μορφές καρκίνου, έτσι και στον καρκίνο του παγκρέατος έχει βρεθεί πως το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η παχυσαρκία αυξάνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης της νόσου.
Εκτός αυτών όμως η χρόνια παγκρεατίτιδα έχει βρεθεί πως συμβάλει στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου.
Έρευνες έχουν δείξει πως το 4% των ασθενών που πάσχουν από παγκρεατίτιδα τελικά μετά από μερικά χρόνια αναπτύσσουν καρκίνο του παγκρέατος.
Τα συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος
Στα αρχικά στάδια της νόσου ο ασθενής δεν έχει απολύτως κανένα δείγμα ότι πάσχει από την πιο θανατηφόρο μορφή καρκίνου. Όταν ο καρκίνος του παγκρέατος έχει ήδη εξελιχθεί μόνο τότε αρχίζουν τα πρώτα ανησυχητικά συμπτώματα.
Πολλά από αυτά μοιάζουν και με άλλες ασθένειες γι αυτό και απαιτούνται συγκεκριμένες εξετάσεις για τον εντοπισμό της νόσου.
Ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει ίκτερο όταν ήδη η νόσος έχει προχωρήσει, ενοχλήσεις και πόνους στην κοιλιακή χώρα, μπορεί να μειωθεί δραστικά η διάθεση του για φαγητό, να υπάρχει σημαντική απώλεια βάρους ενώ είναι πιθανό να εκδηλώσει και πυρετό ή έμετους.
Η διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος
Για να διαπιστωθεί εάν ένας ασθενής πάσχει από καρκίνο του παγκρέατος θα πρέπει να υποβληθεί σε σειρά εξετάσεων.
Μεταξύ αυτών είναι εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος, υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, ενδοσκοπική εξέταση ERCP, ενδοσκοπικό υπέρηχο, ΡΕΤ scan, βιοψία δείγματος ιστού.
Αντιμετώπιση και Θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος
Ο καρκίνος του παγκρέατος παραμένει η πιο επιθετική μορφή καρκίνου αφού θεωρείται ο λιγότερο ιάσιμος νεοπλασματικός όγκος του οργανισμού.
Η ριζική χειρουργική επέμβαση αποτελεί σήμερα τη μόνη ρεαλιστική πιθανότητα για θεραπεία. Βέβαια πιο αποτελεσματική θεωρείται η θεραπεία που συνδυάζει τη χειρουργική επέμβαση με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία καθώς εμφανίζεται να βελτιώνει το ποσοστό θεραπείας έναντι της χειρουργικής επέμβασης μόνο.
Δυστυχώς η πλειοψηφία των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος δεν μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική θεραπεία, λόγω της τοπικής προσβολής παρακείμενων ζωτικής σημασίας οργάνων ή λόγω μετάστασης.
Στα ανεγχείρητα νεοπλάσματα του παγκρέατος έχουν χρησιμοποιηθεί θεραπευτικές προσεγγίσεις συμπεριλαμβανομένης της ακτινοθεραπείας, της χημειοθεραπείας και της συνδυασμένης ακτινοθεραπείας-χημειοθεραπείας.
Για την ακτινοθεραπεία, είναι πρόκληση να δοθεί μια θεραπευτική δόση ακτινοβολίας στον παγκρεατικό όγκο, λόγω της χαρακτηριστικής στενής σχέσης του με το στομάχι, το δωδεκαδάκτυλο, το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο, το ήπαρ, τα νεφρά και το νωτιαίο μυελό.
Με σύγχρονες τεχνικές όπως η διαμορφούμενης έντασης ακτινοθεραπεία (IMRT), η ανώτερη ανοχή των παραπάνω οργάνων στην ακτινοβολία εμφανίζεται βελτιωμένη, λόγω της βελτιωμένης διαμόρφωσης της ακτινοθεραπείας στο όγκο.
Για την εφαρμογή ακτινοχειρουργικής με CyberKnife® στο πάγκρεας χρησιμοποιείται η τεχνική Synchrony® σύμφωνα με την οποία η θεραπεία ακολουθεί τις μετακινήσεις της βλάβης κατά την διάρκεια της αναπνοής λαμβάνοντας υπόψη την μετακίνηση εμφυτευμένων χρυσών καθοδηγητικών δεικτών που εμφυτεύονται στη βλάβη, συσχετίζοντας τη θέση τους με τον αναπνευστικό κύκλο.
Έτσι επιτυγχάνεται ακρίβεια της τάξης του χιλιοστού στην παρακολούθηση και ακτινοβόληση του υπό θεραπεία στόχου-όγκου, με χρήση ελάχιστων περιθωρίων γύρο από την βλάβη σε σχέση με άλλα συστήματα ακτινοθεραπείας, και κατά συνέπεια καλύτερης θεραπείας και λιγότερων παρενεργειών.
Τα παραδοσιακά συστήματα ακτινοθεραπείας στοχεύουν στη βλάβη από έναν σχετικά μικρό αριθμό σταθερών θέσεων. Αντίθετα, στην ρομποτική ακτινοχειρουργική με CyberKnife® επιλέγονται από το σύστημα εκατοντάδες γωνίες ακτινοβόλησης, που επιλέγονται ανάμεσα σε μερικές χιλιάδες θέσεις που υποστηρίζει το σύστημα.
Έτσι έχουμε δυνατότητα να δώσουμε μεγάλες δόσεις θεραπείας στο στόχο στο πάγκρεας, επιβαρύνοντας ελάχιστα τους γύρω φυσιολογικούς ιστούς.